NFT چیست؟ با توکن غیر قابل تعویض و کاربرد آن آشنا شوید!
توکن غیر قابل تعویض، NFT، یا همان Non-Fungible Token یک مفهوم نسبتا جدید و پرطرفدار در دنیای ارزهای دیجیتال است. اگر شما هم این روزها زیاد درباره NFT شنیده اید ما در این مقاله سعی می کنیم به بررسی این مفهوم جذاب و سودآور بپردازیم.
غیرقابل تعویض یا Non Fungible به چه معناست؟
قبل از اینکه به توکن NFT برسیم بهتر است با مفهومی آشنا شویم به نام تعویض ناپذیری که از اهمیت زیادی در این موضوع برخوردار است. در دنیای سرمایه گذاری، تمام ارزها تعویض پذیرند. یعنی اگر شما یک اسکناس پنج تومانی در دست دارید به راحتی می توانید آن را با یک اسکناس پنج تومانی دیگر عوض کنید و با آن خریدتان را انجام دهید بدون اینکه ارزش آن کم یا زیاد شود. پس اسکناس پنج تومانی می تواند یک ارز تعویض پذیر باشد.
در مورد ارزهای دیجیتال هم همینطور است. برای مثال تمام واحد های بیت کوین ارزش و خصوصیات یکسانی دارند و در اصل و ماهیت با هم هیچ تفاوتی ندارند. بطور کلی ارزهای دیجیتال مرسوم هم با توجه به نوع کاربردشان در دسته ارزهای تعویض پذیر قرار می گیرند.
اما در مقابل مفهومی وجود دارد به نام غیرقابل تعویض. در این تعریف هر پدیده، شی، ارز یا غیره خصوصیات و ویژگی های مخصوص به خود را دارد و ارزش آن منحصربفرد بوده و قابلیت تعویض شدن ندارد.
این مفهوم در جاهای مختلفی مانند دارایی های کلکسیونی در بازی های کامپیوتری، هویت دیجیتال، سند مالکیت دیجیتال و … به کار برده شده است. یکی از معروف ترین آنها هنر دیجیتال است. هر اثر هنری می تواند به یک توکن رمزنگاری شده روی بلاکچین تبدیل شود.
تفاوت آن با سایر توکن ها این است که توکن یک اثر هنری کاملا با توکن یک اثر هنری دیگری متفاوت است و این دو غیرقابل تعویض یا همان Non Fungible هستند. حالا که با مفهوم غیرقابل تعویض آشنا شدید، بهتر است برویم سراغ موضوع هیجان انگیز این مقاله؛ NFT چیست و چه کاربردی دارد؟
توکن غیرقابل تعویض (NFT) چیست؟
توکن غیر قابل تعویض به نوع خاصی از توکن های رمزنگاری شده در بلاک چین گفته می شود که در واقع نماینده یک دارایی منحصر بفرد در آن بلاک چین است. این دارایی منحصربفرد می تواند یک مفهوم دیجیتال مانند تصویر، صوت و ویدئو باشد یا نماینده یک شی واقعی مانند ملک های مسکونی.
چون این توکن ها قابلیت تعویض ندارند از آنها به عنوان مدارکی برای مالکیت قانونی دارایی ها در دنیای دیجیتال استفاده می کنند.
ویژگی تعویض پذیری یا Fungibility که قبلتر به آن پرداختیم یعنی هر واحد از یک دارایی به راحتی می تواند با یک واحد دیگر از همان دارایی تعویض شود و هیچ تفاوتی بین این دو واحد وجود ندارد. این ویژگی برای ارزها ضروری است چرا که به کاربران اجازه می دهد به راحتی با یکدیگر معامله کنند.
اما کاری که توکن های غیرقابل تعویض می کنند باعث می شود هر واحد از یک دارایی با هر واحد دیگر متفاوت باشد و بطور کل آن دارایی غیرقابل تعویض خواهد بود. اما توکن های غیرقابل تعویض چطور کار می کنند؟ این تعویض ناپذیری چگونه امکان پذیر می شود؟
توکن غیرقابل تعویض (NFT) چطور کار می کند؟
برای ایجاد ان اف تی می توان از فریم ورک های مختلفی استفاده کرد اما محبوب ترین آنها استاندارد ERC-721 است که به صورت اختصاصی برای راه اندازی توکن های غیرقابل تعویض در شبکه اتریوم ساخته شده است. علاوه بر این استاندارد جدیدی به نام ERC-1155 هم معرفی شده است که به صورت همزمان از دو نوع توکن قابل تعویض و غیرقابل تعویض پشتیبانی می کند.
NFT ها علاوه بر اتریوم، روی شبکههای نامتمرکز دیگری مانند ایاس (EOS) و نئو (NEO) نیز میتواند وجود داشته باشد. استفاده از این استانداردهای مخصوص اجازه همکاری توکن های غیر قابل تعویض با یکدیگر را فراهم می کنند که در نهایت به سود کاربران خواهد بود. در واقع استفاده از یک استاندارد خاص باعث می شود که بتوان از یک توکن در برنامه های مختلف استفاده کرد.
برای خرید و فروش ان اف تی می توان از فروشگاه های مخصوص این کار استفاده کرد. این فروشگاه ها فروشندگان را به خریداران متصل می کنند.
اما چرا ان اف تی ارزشمند است؟ ارزش هر واحد از یک توکن با توجه به ویژگی های خاصی که دارد با واحد های دیگر متفاوت خواهد بود. ارزش این توکن ها به خاطر خودشان نیست بلکه ارزش هر واحد از این توکن را خود خریداران مشخص می کنند.
هر چه یک خریدار حاضر باشد مبلغ بیشتری در ازای یک توکن پرداخت کند، قیمت آن نیز به مراتب بیشتر می شود. دلیل اینکه یک شی قیمتی ارزش بسیار بالایی دارد به نظر مردم برمی گردد. توکن های ان اف تی هم به همین صورت ارزشمند شده اند.
تاریخچه NFT در دنیای رمز ارزها
فعالیت پروژه های ان اف تی ابتدا در سال ۲۰۱۷ با شروع پروژه های مانند کریپتوپانک ها شکل گرفت و تا امروز از آن در صنایع و حوزه های مختلفی استفاده شده است. اما از NFT در چه جاهایی استفاده می شود؟
کاربرد NFT چیست؟
از توکن های غیرقابل تعویض می توان برای دیجیتالی کردن تقریبا هر چیزی استفاده کرد. هر چند رسانه ها بیشترین استفاده را از NFT دارند محبوب ترین کاربردهای NFT شامل موارد زیر است:
- هنر دیجیتال (پروژه هایی مانند SuperRare, KnownOrigin, Async Art, Rarible)
- موسیقی دیجیتال (پروژه هایی مانند Mintbase, InfiNFT)
- املاک مجازی (پروژه هایی مانند Cryptovoxels, Decentraland)
- آیتمهای پوشیدنی واقعیت مجازی یا همان VR
- گیمینگ و بازیهای رایانهای (پروژه هایی مانند Axie Infinity, Sorare, Gods Unchained)
- بلیت رویدادهای مختلف یا مجوز حضور در آنها
- نشانهای اشتراک در پلتفرمهای مختلف
- اسامی دامنه بلاک چین (پروژه هایی مانند Ethereum Name Service, Unstoppable Domains)
- کالاهای لوکس توکنیزهشده
- سیاستهای بیمهای توکنیزهشده (پروژه هایی مانند yEarn’s yInsure tokens)
ترتیب دستهبندی توکن ها به ترتیب بیشترین فروش یا توزیع به شکل زیر است:
- صنعت بازی: ۴۱ درصد
- کالاهای ارزشی: ۲۹ درصد
- املاک و مستغلات: ۱۳ درصد
- بازی ورق های ارزشی: ۷ درصد
- نام دامنه: ۶ درصد
- هنر: ۴ درصد
از توکن های NFT چه استفاده هایی می شود؟
از دیگر موارد استفاده از توکن های غیرقابل تعویض می توان به حوزه ای زیر اشاره کرد:
- گیمینگ: در صنعت بازی های آنلاین از این نوع توکن ها برای رفع مشکلات ذاتی استفاده می شود و به اقتصاد درون بازی هایی مانند فورتنایت کمک میکند.
- سرمایه های دیجیتال: در بازی های Decenterland یا Ethereum Name Service از این نوع ان اف تی های استفاده می شود که خرید و فروش را آسانتر میکنند.
- احراز هویت: برای مقابله با جعل هویت از این توکن های غیرقابل تعویض استفاده می شود. برای مثال میتوان مدارک تحصیلی، پزشکی، بلیت های فیزیکی و حتی ظاهرمان را با آنها دیجیتال کنیم. هنرمندان هم به دلیل وجود کپی رایت، می توانند آثارشان را NFT کنند و بفروش برسانند.
- کلکسیون ها: کلکسیونرهای حرفه ای و تازه وارد می توانند با استفاده از قابلیت های منحصر بفرد استاندارد NFT آثار کلکسیونی مورد علاقه شان را جمع آوری کنند، بخرند یا بفروشند.
توکن های غیرقابل تعویض (NFT) چه مزایایی دارند؟
آیا می دانید که توکن های NFT چه ویژگی های دارند؟ بطور کلی ارزش یک NFT بسته به کارکرد آن می تواند متغیر باشد اما در کنار امنیتی که ناشی از وجود بروی شبکه بلاچین است، توکن های غیرقابل تعویض یا ان اف تی ویژگی های قابل قبول فراوانی دارند که در ادامه به آن می پردازیم.
منحصربفرد بودن (Unique)
مهمترین خصوصیت یک NFT منحصربفرد بودن آن است به این معنی که هر کدام از آنها از ویژگی خاص و مخصوص به خود برخوردارند.
دائمی بودن (Permanent)
توکن های NFT اطلاعات و داده ایی دارند که برای همیشه در آن ذخیره است و می تواند شامل یک پیام متنی، تصویر، صوت و یا هر نوع داده دیگری باشد.
قابلیت برنامه نویسی شدن (Programmable)
یک NFT در واقع یک کد برای بلاک چین است. به همین خاطر می تواند برنامه نویسی شود تا کیفیت های مختلفی داشته باشد. برای مثال از بهترین ویژگی های ان اف تی این است که می توان حق ساخت آن را برنامه نویسی کرد یعنی هر هنرمند می تواند از هر فروش و داد و ستدی که بعدها از اثرش انجام شود سود ببرد.
بدون نیاز به مجوز (Permissionless)
توکن های NFT می توانند روی بلاکچین های بدون نیاز به مجوز حضور داشته باشند و به روش های متنوعی مورد استفاده افراد قرار بگیرند.
مالکیت دیجیتال (Digital Ownership)
هر فردی که در کیف پول خود توکن NFT داشته باشد مالک آن است و می تواند آن را کنترل کند. دارایی های دیجیتال تنها متعلق به صاحبانشان هستند و تحت کنترل کسی دیگر قرار ندارند.
محدود بودن (Limited)
کمبود NFT ها در ارزش آنها تاثیر دارد. توسعه دهندگان ان اف تی می توانند هر مقداری که مایلند برای این توکن ها در نظر بگیرند اما نادر بودن آنها باعث محدودیت این توکن ها می شود.
غیرقابل تقسیم بودن (Indivisible)
بیشتر توکن های غیرقابل تعویض قابلیت تقسیم شدن به واحد های کوچکتر را ندارند. برای مثال شما یا کل یک اثر هنری دیجیتال را میخرید یا اصلا نمی خرید.
چطور یک NFT بسازیم و آن را بفروشیم؟
حالا که فهمیدیم NFT چی هستند و چه کاربرد و ویژگی هایی دارند می خواهیم بگیم چطور میتوان NFT ساخت. هر کسی طی چند مرحله ساده می تواند یک NFT ایجاد کند اما قبل از اینکه تصمیم به ساخت توکن مخصوص خود بگیرید باید بلاک چینی را که قصد دارید روی آن توکن خود را بسازید انتخاب کنید. در کنار اتریوم که پر استفاده ترین بلاکچین در زمینه NFT ها است طیف گسترده ای از بلاکچین های دیگر نیز وجود دارند که میتوانید از آنها استفاده کنید.
بلاک چین های در حال توسعه برای خرید و فروش توکن های غیر قابل تعویض به صورت زیر است:
- Binance Smart
- Flow by Dapper Labs
- ترون (Tron)
- EOS
- پولکادات (Polkadot)
- Tezos
- Cosmos
- WAX
توجه داشته باشید که هر بلاک چین دارای استاندارد توکن NFT، خدمات کیف پول و بازارهای سازگار جداگانه است. از آنجایی که اتریوم دارای بزرگترین اکوسیستم NFT است، شما برای ایجاد و ساخت توکن خود در بلاک چین اتریوم، به موارد زیر نیاز دارید:
۱.رسانه را انتخاب کنید. شما ابتدا باید مشخص کنید که در چه رسانه ای میخواهید ان اف تی بسازید. NFT ها می توانند از یک دسته از فایل ها، مثل فایل های تصویری (JPG، PNG، GIF و غیره) ، فایل های موسیقی (MP3 و غیره) ، فایل های ۳D (GLB و غیره) و دیگر موارد پشتیبانی کنند.
۲.به یک والت اتریوم نیاز دارید. در این کیف پول می توانید رمز ارزی که برای خرید و فروش و ایجاد NFT استفاده می شود را به صورت امن و راحت ذخیره کنید. به وسیله ای این کیف پول می توانید در بازار ان اف تی ها حساب باز کنید.
۳.مقداری اتریوم بخرید. با خرید مقداری اتریوم(۵۰-۱۰۰$) شما می توانید هزینه های ایجاد اولین NFT را پوشش دهید. این هزینه در واقع مربوط به کارمزدهای تبدیل محتوایتان به NFT است.
۴.به یک بازار NFT متصل شوید. در این مرحله شما والت اتریوم خود را به یک بازار ان اف تی (مانند OpenSea ،Rarible، Mintable) وصل میکنید و زدن دکمه کانکت حساب کاربری شما در آن بازار ایجاد شده و ابزار لازم برای ایجاد، ضرب کردن و فروش اولین NFT را در اختیار خواهید داشت.
۵.در آخر فایل خود را روی پلتفرم آپلود کرده و قسمت توضیحات آن را تکمیل کنید. شما اجازه دارید یک توکن ثابت یا چندین توکن قابل ویرایش انتخاب کنید. همچنین لازم است درصد حق ساخت، محتوای غیرقابل قفل و موارد مورد نیاز دیگر را مشخص کنید.
بعد از اتمام مراحل ثبت اثر، می توانید با استفاده از اتر (ETH) فرآیند ضرب کردن توکن را شروع کنید. در این مرحله اثر دیجیتال شما بخشی از بلاک چین اتریوم میشود. توکن های ان اف تی بلافاصله بعد از ایجاد، ضرب یا Mint می شوند. سپس اثر شما می تواند به عنوان یک NFT در بازار خریداری شود. حتی اگر مالکیت آن در آینده تغییر پیدا کند به صورت دیجیتال قابل ردیابی است.
چگونه از NFT سود کنیم؟
برای کسب سود و بازگشت سرمایه از طریق NFT باید به آنچه می خرید یا می فروشید توجه بسیاری داشته باشید. موارد زیر به شما کمک می کنند که معامله پرسودی را تجربه کنید.
۱.به اعتبار، کمیاب بودن و نظرات عمومی توجه کنید. NFT از هنرمندان محبوب و برجسته که کمیاب هستند بهتر است از آنهایی که مجموعه ای از آنها وجود دارد و کاربران آن ها را کمتر می شناسند.
۲.هر پروژه NFT کف قیمت مربوط به خود را دارد. از پلتفرم های موجود برای به دست آوردن کف قیمت NFT مورد نظرتان استفاده کنید و بر آن اساس پیشنهاد بدهید.
۳.توجه به حجم معاملات و تراکنش ها را فراموش نکنید. پروژه هایی که فعالیت بیشتری دارند فرصت بهتری برای کسب سود
۴.یادتان نرود که “ارزهای دیجیتال برای کسی است که کلیدها را در اختیار دارد.” این امر در مورد NFT ها هم صدق می کند. به همین دلیل طی جمع آوری و دریافت NFT ها به امنیت توجه بسیاری داشته باشید. بهترین کار این است که NFT در کیف سخت افزاری ذخیره شود تا مورد حمله و سرقت قرار نگیرد.
۵.به خاطر داشته باشید به دلیل مقیاس ناپذیر بودن شبکه های بلاکچینی، کارمزد فعالیت های این نوع پروژه ها بالاست.
۶.توجه کنید وقتی یک توکن را خریدارید می کنید لزوما فروشنده ای برای آن وجود ندارد. این مسئله مانند ارزهای دیجیتال نیست که هر زمان که اراده کنید می توانید برای مثال بیت کوین خود را حتی با کاهش یا افزایش قیمت بفروشید. باید برای آن توکن خریدار پیدا شود.
۷.بهتر است مانند بسیاری از افراد این حوزه به صنعت NFT به چشم یک سرگرمی نگاه کنید و قبل از پرداخت پول و سرمایه گذاری در NFT ها حتما تحقیقات لازم را انجام داده و تمام ریسک های احتمالی را در نظر داشته باشید.
در این مقاله به بررسی سوال اکثر شما یعنی توکن غیرقابل تعویض یا NFT چیست پرداختیم و از کاربرد ها و ویژگی های آن با هم صحبت کردیم. توکن های غیرقابل تعویض مسیرهای جذابی در دنیای بلاکچین ایجاد کرده اند که کاربرد بلاک چین ها را فراتر از ارزهای دیجیتال نشان می دهد. از این توکن ها برای توکن سازی اشیای قدیمی و قیمتی در دنیای واقعی هم استفاده می شود و به همین خاطر می توانیم منتظر تاثیرات گسترده آن روی اقتصاد جهانی باشیم.
آینده این پروژه ها و پلتفرم ها به ادامه داشتن تقاضا و استقبال عمومی مردم برای این نوع دارایی های دیجیتال بستگی دارد و باید دید که تعداد افرادی که به استفاده، نگهداری یا خرید و فروش چنین داراییهای دیجیتالی روی خواهند آور چقدر خواهد بود.
کلام آخر
صرافی رزکپ یکی از صرافیهای ارز دیجیتال در استرالیا است. این صرافی امکان خرید و فروش بیت کوین و بیش از ۱۰۰ نوع ارز دیجیتال محتلف را فراهم میکند. همچنین کاربران میتوانند به صورت آنی و با استفاده از حساب بانکی خود واریز و برداشت ارز دیجیتال انجام دهند. رزکپ با داشتن مجوز رسمی از آسترک استرالیا به عنوان شرکت پشتیبان، به عنوان یکی از صرافیهای قابل اعتماد در استرالیا مطرح است. در حال حاضر، این صرافی توانسته است جایگاه قابل توجهی در بازار ارزهای دیجیتال استرالیا پیدا کند و از طریق بستر امنی که فراهم کرده است، به مبارزه با جرایم مالی، از جمله پولشویی و تحریمهای مالی، کمک میکند.