“اسپات مارکت” (Spot Market) یک بازار آزاد است که در آن محصولات و خدمات به صورت فوری و بدون نیاز به قراردادهای طولانی مدت خرید و فروش می‌شوند. در این بازار، خریداران و فروشندگان به صورت مستقیم و بدون واسطه با یکدیگر تعامل دارند و قیمت محصولات بر اساس عرضه و تقاضا تعیین می‌شود. به عبارت دیگر، در بازار اسپات، قیمت هر کالا به محض تعیین توسط خریدار و فروشنده، تعیین می‌شود و هیچ گونه مذاکره و یا قراردادی در مورد قیمت و شرایط فروش وجود ندارد.
اسپات مارکت برای بسیاری از کالاها و خدمات مانند ارزها، سهام، محصولات کشاورزی، نفت، گاز، برق و غیره استفاده می‌شود. برخلاف “بازار آتی” (Futures Market) که برای خرید و فروش قراردادهایی با تاریخ تسلیم آینده استفاده می‌شود، اسپات مارکت در آن زمان قیمت برای خرید و فروش محصولات تعیین می‌شود و تحویل محصول نیز به صورت فوری انجام می‌شود.
اصطلاحات متداول در معاملات اسپات (SPOT TRADING)
در معاملات اسپات (Spot Trading)، برخی اصطلاحات متداول عبارتند از:
- Bid Price: قیمتی که خریدار آماده است برای خرید کالا یا خدمات پرداخت کند.
- Ask Price: قیمتی که فروشنده آماده است برای فروش کالا یا خدمات دریافت کند.
- Spread: اختلاف بین قیمت خرید و فروش که به عنوان هزینه‌ای برای تسهیل معامله در نظر گرفته می‌شود.
- Liquidity: در دسترس بودن کفایت‌مند و موجودی برای خرید و فروش.
- Market Order: دستور خرید یا فروش با قیمت فعلی بازار.
- Limit Order: دستور خرید یا فروش با قیمت خاصی که تعیین شده است.
- Stop Loss Order: دستوری که به صورت خودکار معامله را متوقف می‌کند و به منظور کاهش خسارت‌ها استفاده می‌شود.
- Take Profit Order: دستوری که به صورت خودکار معامله را متوقف می‌کند و به منظور به دست آوردن سود استفاده می‌شود.
- Margin: میزان پول نقدی یا دارایی دیگری که به عنوان تضمین برای معامله در بازار اسپات باید قرار داده شود.
- Position: میزان کالا یا دارایی که توسط یک فرد یا شرکت در بازار اسپات نگه داشته می‌شود.
لیست سفارش‌ها (ORDER BOOK)
لیست سفارش‌ها (Order Book) در بازار اسپات، فهرستی از سفارش‌های خرید و فروش برای یک کالا یا خدمت مشخص در بازار است. این فهرست شامل قیمت و حجم هر سفارش خرید و فروش است که به ترتیب از بالا به پایین مرتب شده است.
در یک لیست سفارش، سفارش‌های خرید به صورت صعودی بر اساس قیمت و سفارش‌های فروش به صورت نزولی بر اساس قیمت قرار می‌گیرند. بدین ترتیب، سفارش‌های خرید با قیمت بیشتر بالاترین اولویت را دارند و سفارش‌های فروش با قیمت کمتر اولویت بیشتری دارند.
لیست سفارش‌ها به خریداران و فروشندگان اطلاعاتی مفید درباره قیمت و حجم کالا یا خدمات مورد نظر را ارائه می‌دهد و به آن‌ها امکان می‌دهد تصمیم گیری بهتری در مورد قیمت و شرایط معامله بگیرند. همچنین، این لیست به شرکت‌هایی که در بازار اسپات فعالیت می‌کنند، امکان می‌دهد تا بهترین قیمت برای خرید و فروش کالا یا خدمت مورد نظر را پیدا کنند.
قیمت اسپات (SPOT PRICE)
قیمت اسپات (Spot Price) به معنای قیمت فعلی یک کالا، سکه، ارز یا هر دارایی دیگر در بازار اسپات است. این قیمت به صورت فوری و به محض انجام معامله تعیین می‌شود و هیچ تعهدی برای تحویل آینده کالا یا دارایی وجود ندارد.
قیمت اسپات، بر اساس عرضه و تقاضای فعلی در بازار تعیین می‌شود و به عنوان یکی از مهم‌ترین مؤلفه‌های تعیین قیمت در بازار اسپات محسوب می‌شود. برای مثال، در بازار اسپات طلا، قیمت اسپات به معنای قیمت فعلی طلا در بازار است که در آن لحظه تعیین شده است.
قیمت اسپات برای خریداران و فروشندگان مفید است زیرا به آن‌ها امکان می‌دهد قیمت دارایی مورد نظر را به صورت دقیق تعیین کنند و بهترین قیمت برای خرید و فروش را پیدا کنند. همچنین، قیمت اسپات به عنوان یکی از مؤلفه‌های اصلی در تعیین قیمت برای سایر بازارهای مالی مانند بازار آتی، آپشن و فیوچر نیز مورد استفاده قرار می‌گیرد.
جمعبندی
در این بخش، به معرفی و توضیح مفاهیم مربوط به بازار اسپات (Spot Market) پرداختیم. این مفاهیم شامل لیست سفارش‌ها (Order Book)، قیمت اسپات (Spot Price)، حداکثر و حداقل قیمت (Bid & Ask) بودند. همچنین، تفاوت بین بازار اسپات و بازار فیوچر (Futures Market) و نحوه عملکرد بازار اسپات نیز توضیح داده شد. این مفاهیم اساسی برای فهم بهتر بازار اسپات و معاملات در آن است.
