تاریخ استرالیا داستان سرزمین و مردمان قاره استرالیا است. تاریخ این کشور از دوران استعمار به بعد دستخوش تغییر و تحولات زیادی شده است. با ورود اولین اروپاییها به خاک استرالیا، زندگی بومیان این منطقه نیز متحول گردید.
در این صفحه قصد داریم درباره تاریخچه استرالیا، چگونگی کشف آن و اولین ساکنین این نقطه از کره خاکی، صحبت کنیم. اما شاید خالی از لطف نباشد قبل از ورود به بحث تاریخ، مختصری درباره خود سرزمین استرالیا بدانیم.
اگر علاقهمند به شناخت استرالیا و تاریخ این سرزمین هستید، حتما این مطلب را تا انتها مطالعه کنید.
مختصری درباره سرزمین استرالیا
استرالیا با وسعتی حدود 7.6 میلیون کیلومتر مربع، ششمین کشور بزرگ جهان است. علاوه بر جزیرهی بزرگ تاسمانی که یکی از ایالات استرالیا هم محسوب میشود، این کشور بر 8222 جزیره دیگر هم کنترل دارد. این جزایر از جزیرههای محبوب جهانگردان (جزیره کانگورو و جزیره فریزر) گرفته تا جزیره نامسکونی نپین در نزدیکی جزیرهی مشهور نورفولک را در بر میگیرد.
استرالیا شبهقارهای جزیرهایست که 59736 کیلومتر خط ساحلی دارد که از این میزان 60 درصد متعلق به سرزمین اصلی استرالیا و 40 درصد مربوط به جزایر آن است.
استرالیا توسط نخست وزیر و زیرنظر الیزابت دوم ملکه انگلستان اداره میشود و این کشور از نظر سیاسی به شش ایالت و دو قلمرو تقسیم میشود: نیو ساوت ولز، کوئینزلند، استرالیای جنوبی، تاسمانی، ویکتوریا و استرالیای غربی.
ضمناً دو قلمرو به نامهای قلمرو پایتخت استرالیا و قلمرو شمالی استرالیا دارد که کارکردی مانند شهر واشنگتن آمریکا دارند. از نظر منطقه زمانی هم استرالیا به سه منطقه شرقی، مرکزی و غربی تقسیم میشود. استرالیا بر خلاف تصور، کشوری عمدتاً خشک است. 35 درصد استرالیا صحرا و 35 درصد آن سرزمینهای خشک و نیمهخشک هستند.
مروری بر تاریخ استرالیا
تاریخ استرالیا، مانند مردمان و سرزمینشT سرشار از تضادها و تنوعهاست. استرالیا مهد قدیمیترین فرهنگ زندهی بشری زمین است که از حدود 60000 سال پیش و در هزاران نسل ساکن این سرزمین بودهاند و در عین حال آثار کمی از خود باقی گذاشتهاند. جمعیت غیر بومی استرالیا تنها از سال 1788 یعنی کمتر از 240 سال پیش ساکن این کشور شدهاند.
در این مدت کمتر از 240 ساله، غیر بومیان استرالیا به قدری فرهنگ خود را بر این کشور استیلا دادهاند که از فرهنگ بومیان بسیار اندک باقی مانده است. هرچند همیشه درصد کوچکی از جمعیت استرالیا را بومیان این کشور تشکیل دادهاند.
تاریخ استرالیا از زمان ورود بومیان (از 60000 سال پیش تا 22000 سال پیش)
نخستین آدمیانی که پای بر استرالیا گذاشتند مهاجرانی شجاع از جنوب شرقی آسیا بودند. این افراد علیرغم مخاطرات اقیانوس آرامT از پایینتر بودن آب اقیانوسها در آن زمان استفاده کردند و به این کشور-قاره گام گذاردند.
البته مهاجرت به استرالیا از مناطقی چون اندونزی بازهم نیاز به کشتی کوچک داشت و نمیشد آن مسیر را با قایق طی کرد. ساخت کشتی هم فرآیندی پیچیده بود که نیاز به رایزنی و برنامهریزی داشت. این رایزنی نیاز به سیستم پیشرفته زبان داشت که نتیجتاً باید بپذیریم نخستین مهاجران استرالیا انسانهایی هوشمند بودند.
آن زمان استرالیا، تاسمانی، جزایر تورس و گینه نو بهم متصل بودند و تشکیل قاره ساهول را میدادند که مساحتی نزدیک به مساحت اروپای از کوههای اورال به سمت غرب را داشت. این منطقه بدلیل جداییاش از مناطق دیگر زیستگاه موجودات و گیاهان خاص خود بود. امروزه روز هم برخی از عجیبترین حیوانات که تنها ویژه استرالیا هستند (از جمله کانگورو، کوالا و پلاتیپوس) در این سرزمین وجود دارند.
داستان کوچ بومیان در تاریخ استرالیا
با بالا آمدن آب دریاها، سرزمین استرالیا از تاسمانی و گینه نو جدا شد و با از بین رفتن منابع آبی، این منطقه به سرزمین خشک تبدیل شد. اینجا بود که گیاهانی در استرالیا باقی ماندند که مناسب شرایط سخت بودند و این گیاهان اصولاً محصول خوبی ندارند. پس به ناچار بومیان اولیه استرالیا به جای اینکه به کشت گیاهان مشغول شوند، سبک زندگی کوچنشینی را انتخاب کردند تا به وقت روییدن گیاهی خاص در هر نقطه، در زمانی از سال، در آنجا حاضر باشند.
ورق زدن تاریخ استرالیا به ما میگوید بجز کوچنشینی، بومیان اولیه استرالیا از نوعی روش کشاورزی به نام کشاورزی آتشبار هم برای چند منظور استفاده میکردند. آنها گاه زمینی را آتش میزدند به این منظور که اولاً پوشش گیاهی قبلی آن بسوزد و پوشش گیاهان جدیدی را در خود ببیند. ثانیاً حیوانات منطقه را از خانههای زیرزمینی خود خارج کند تا بتوانند آنها را شکار کنند و ثالثاً با تغییر گیاهان منطقه حیوانات جدیدی را جذب آنجا کنند.
بهرحال اینکه بومیان اولیه استرالیا سبک کوچنشینی را اختیار کرده بودند یک معنا را هم میرساند و آن این بود که زندگی در قاره ساهول ابعاد بسیار کوچکی داشت و گروههای کوچکی از مردم که نسبت خانوادگی باهم داشتند برای یافتن غذا و محلی امن و آب از جایی به جای دیگر میرفتند.
تاریخ استرالیا از 22000 سال پیش تا سال 1605 میلادی
آب و هوای قاره ساهول در زمان آخرین عصر بزرگ یخبندان (بین 22000 سال پیش تا 17000 سال پیش) بشدت تغییر کرد. دما نسبت به سالهای پیش بسیار پایینتر آمد و بادهای خشک هم باعث میشد هوا سردتر هم بنظر بیاید.
تبخیر آب در این دوران هم از دوران قبل و هم از عصر حاضر بالاتر بود و بارش باران نسبت به امروز نصف بود. این شرایط اصلاً شرایط مناسبی برای زندگی در ساهول نبود زیرا منابع غذایی هم بدلیل سرمای هوا و کمبود آب و همینطور انقراض یک به یک از بین میرفتند. به همین خاطر بسیاری از محلهای زیست بومیان خالی از سکنه شدند که از جمله این مکانها دریاچه ایر و صحراهای استرزلسکی و صحرای بزرگ شنی بودند. از دیگر اثرات آخرین عصر یخبندان در ساهول انقراض کانگوروهای سه متری و دیپروتودونتیسها (جانوارانی کیسدار اما شبیه کرگدن) بود.
پایان یخبندان و سلامی دوباره به تاریخ استرالیا
پس از پایان آخرین عصر یخبندان در 17000 سال پیش، تغییراتی تدریجی در طی هزاران سال در ساهول رخ داد که به واسطه آن بومیان استرالیا هم در سبک زندگی خود تجدید نظر کردند. دو مورد از این تغییرات یکی گرم شدن هوا و یکی افزایش دی اکسید کربن جو بودند که باعث تغییر پوشش گیاهی استرالیا شدند.
بارش باران باعث شد در صحراهایی که دیگر بومیان نمیزیستند بازهم جمعیتهایی ساکن شوند. به این ترتیب کمکم جمعیت استرالیا بیشتر شد و شرایط زندگی بهبود نسبی پیدا کرد. ضمناً با توجه به گرمتر شدن هوا، یخهای قطبی بیشتری آب شدند و این باعث شد کمکم استرالیا، گینه نو ، تاسمانی و جزایر تورس از هم جدا شده و کمابیش حیات جانوری و گیاهی جداگانهای را تجربه کنند.
در دوران پیش از ورود اروپاییان، بومیان استرالیا برای ادامه حیات شروع به کاوش سرزمینهای اطراف کردند و کمکم به اندونزی رسیدند. در اندونزی بومیان شروع به تجارت کردند و گیاهی به نام پیتوری را به مردمان آن دیار میدادند و تنباکوی اندونزی را از آنها میگرفتند.
به دلیل همین معاملات و تجارت با همسایهها بود که وقتی اروپاییان به استرالیا رسیدند تعجب کردند که دیدند بومیان انسانهای دیگر را هم میشناسند.
تاریخ استرالیا و آغاز تمدن (1606 تا امروز)
در سال 1605 پدرو فرناندز دو کیروش پرتغالی به دنبال سرزمین ناشناخته به راه افتاد و در سال 1606 تصور کرد که آنرا یافته است. اما جایی که یافته بود استرالیا نبود بلکه کشوری کوچک به نام وانواتو بود.
او ناامید بازگشت و در راه بازگشت بخشی از ناوگانش که تحت هدایت دریانورد اسپانیایی فرناندو تورس بود در راه فیلیپین به تنگهای رسید که بین پاپوا گینه نو و استرالیا قرار دارد. این تنگه را امروزه تنگه تورس مینامند. تورس و گروهش بخش شمالی کوئینزلند استرالیا را از دور دیدند اما تصور کردند جزیرهای دیگر باشد و رد شدند.
در سدههای 1400 و 1500 سرزمینهای آمریکای شمالی و جنوبی در تسخیر دو قدرت دریایی آن زمان یعنی اسپانیا و پرتغال قرار داشت. اما در سالهای 1600 قدرت جدیدی به نام هلند به این گروه اضافه شد و به دنبال سرزمین جدیدی جستجو آغاز کرد. نخستین کسی از هلندیان که به سواحل استرالیا رسید و متوجه شد به سرزمین گمشده رسیده است ویلم یانسون بود که سوار بر کشتی دویفکن در کیپ یورک لنگر افکند و آن دیار را “هلند نو” نامید. از اینجا تاریخ استرالیا وارد بخش مهمی شد، بخشی که با رسیدن به سال 1788 و اکتشافات جیمز کوک انگلیسی سرآغاز تحولی اساسی در تاریخ استرالیا شد.
نفوذ انگلستان در تاریخ استرالیا
در سال 1770 جیمز کوک در بخش شرقی استرالیا که بدلیل شباهتش به کشور ولز به آن نام نام نیو ساوت ولز یا ولز نوی جنوبی داده بود، لنگر افکند و آنجا را مستعمره انگلستان اعلام کرد.
اما پس از تمام اکتشافات گفته شده، اولین بار در 26 ژانویه 1788 (که روز ملی استرالیا نام گرفته) کاپیتان آرتور فیلیپ بود که با ناوگان خود به نام “فرست فلیت” جهت مسکونی کردن استرالیا وارد نیو ساوت ولز شد و آنجا را به محلی برای تبعیدیهای پادشاهی انگلستان تبدیل کرد.
به این ترتیب، محکومین و تبعیدیها نخستین ساکنین استرالیا بجز بومیان بودند. در واقع 6 کشتی از ناوگان فرست فلیت که از یازده کشتی تشکیل شده بود، 732 محکوم را در استرالیا پیاده کرد و تاریخ استرالیا به فصل شکوفایی خود رسید.
هرچند این شکوفایی به بهای کاهش جمعیت بومیان استرالیا منتهی شد. یکی از دلایل نابودی بومیان وضع قانونی به نام قانون حفاظت بومیان در سال 1869 بود که به ظاهر برای حمایت از بومیان بود.
با گسترش نفود انگلستان در استرالیا، کمکم مکانهایی به نیو ساوت ولز الحاق شدند و از جمله تاسمانی هم با ساخت یک زیستگاه مجتمع در سال 1803 به مستعمرهای جدید بدل شد.
داستان افتتاح شهرها در تاریخچه استرالیا
در سال 1813 سیدنی هم به محلهای اسکان اروپاییان افزوده شد و در سال 1850 نخستین دانشگاه استرالیا به نام دانشگاه سیدنی که یکی از بهترین دانشگاههای حال حاضر جهان است در همین شهر افتتاح شد.
در سال 1827 بندر آلبانی در غرب استرالیا توسط اروپاییان مسکونی شد و پس از آن دو سال بعد پرث هم بعنوان بزرگترین شهر غرب استرالیا تاسیس شد. با افزایش جمعیت محکومین و مهاجرانی که استرالیا را در آن سالهای نخست شکلگیری قوام دادند، به ترتیب مناطق جنوب استرالیا در سال 1836، نیوزلند در سال 1841، ویکتوریا در سال 1851، و کوئینزلند در سال 1859 تاسیس شدند.
بخش شمالی استرالیا تنها در سال 1911 و سه سال پیش از شروع جنگ جهانی اول بود که از بخش استرالیای جنوبی جدا و مستقل شد. البته استرالیای جنوبی هیچوقت در اختیار محکومین قرار داده نشد و به عنوان ایالتی آزاد تاسیس گشت. البته استرالیای غربی هم ابتدا بعنوان مستعمره نگهداری از محکومین تاسیس نشد اما بعدها تعدادی محکوم را در آنجا نگهداری کردند.
بهرحال آرام آرام به هرترتیب بر جمعیت استرالیا افزوده شد تا اینکه با ادعای اکتشافگری به نام ادوارد هارگریوس در می 1851 مبنی بر اینکه در شهر اورنج نیو ساوت ولز طلا یافته، تب طلا سراسر استرالیا را در برگرفت. این موضوع عاملی شد برای مهاجرتهای بسیار به این کشور بویژه از کشور چین و قاره آمریکای شمالی و سراسر اروپا و به این شکل استرالیا گسترشی روز افزون یافت و برگ دیگری بر تاریخ استرالیا افروده شد.
در کنفرانس سلطنتی سال 1907 انگلستان تصمیم گرفت استرالیا و برخی دیگر از مستعمرههای خود را قلمرو امپراتوری خود بخواند و به آنها اجازه داشتن حکومتی محلی تحت نظر فرمانروای انگلستان را بدهد. به این ترتیب زمانی که استرالیاییها آزادی کشورشان را نزدیک دیدند، در سال 1911 قلمروی پایتخت را در جایی که بعدها در آن کانبرا (پایتخت استرالیا) تاسیس شد، بنا نهادند. در حینی که کانبرا ساخته میشد ملبورن تا سال 1927 بعنوان پایتخت موقت نقش ایفا کرد.
آغاز مهاجرت مردم کشور ما در تاریخ استرالیا
راستی میدانید اولین کسی که از کشور ما به استرالیا مهاجرت کرد چه کسی بود؟ اگر به دفاتر آمار و سرشماری استرالیا سری زده و برگهای فراوان تاریخ استرالیا را ورق بزنیم، خواهیم دید نخستین مردم کشور ما که به استرالیا رفت و تبعه آن کشور شد، فردی به نام حامد مورتیس (زندگی بین سالهای 1834 تا 1903) بوده که در تاریخ 20 اکتبر 1883 با شماره اندیس INX-30-2392 در منطقه نیو ساوت ولز به شهروندی استرالیا پذیرفته شده است.
در منطقه ویکتوریا هم نخستین مردم کشور ما که هفت نفر بودند در سال 1891 نام خود را بعنوان تبعه استرالیا در دفاتر این کشور ثبت کردند. از سال 1950 تا 1977 (1329 تا 1356) تعدادی کشور ما که عمدتاً کارگران شرکت نفت بودند با سفر به استرالیا و اقدام به ثبت تبعیت استرالیایی برای خود، کمکم تعداد مهاجران ثابت کشور ما به استرالیا را شکل دادند.
با انقلاب کشور ما در بهمن سال 1357 (فوریه 1979) مهاجرت مردم کشور ما به استرالیا بسیار بیش از گذشته شد. به شکلی که مثلاً در سال 1996 تعداد 16270 متولد کشور ما تابعیت کشور استرالیا را پذیرفتند و این اعداد به ترتیب در سال 2001 برابر با 18798 نفر، در سال 2005 برابر با 26720 نفر، در سال 2010 برابر با 36480 نفر، در سال 2015 برابر با 61690 نفر و در سال 2020 و 2021 به ترتیب به 74650 و 77470 نفر بدل شدند.
نگاهی گذرا به تاریخ استرالیا و کشور ما
کشور ما و استرالیا روابط دوجانبه دیرینهای با یکدیگر دارند. استارت روابط این دو کشور از سال 1956 زده شد و تا به امروز ادامه داشته است. روابط کشور ما و استرالیا در آغاز بر پایه روابط اقتصادی شکل گرفت. گفتنی است که دو کشور پس از انقلاب بهمن 1357، اختلاف نظرهای اساسی در زمینه سیاست خارجی پیدا کردند. اما هر دو طرف تلاش کردند بین روابط سیاسی و اقتصادی خود حد و حدود قرار بدهند تا بتوانند همچنان از منافع روابط دو جانبه بهره ببرند.کشور کشور ما برای استرالیا یک مقصد بزرگ صادرات گندم، فراوردههای لبنی و برخی از تولیدات بوده و است.هر دو کشور تا سال 1956 تلاش زیادی برای برقراری روابط دوجانبه انجام نداده بودند. در پی توافق دوجانبه دو کشور برای آغاز روابط دیپلمات، استرالیا سفارت خود را در همان سال در تهران تاسیس کرد تا حضور دیپلماتیک مستمری در کشور ما داشته است. کشور کشور ما نیز چند سال بعد، در شهر کانبرا سفارت خود را راهاندازی کرد.
تاریخ استرالیا و کلام آخر
استرالیا کشورعجایب است و در عین حال که از حیوانات و گیاهانی عجیب و منحصربفرد بهره میبرد، توانسته با همگام شدن با پیشرفتهای علمی جهان خود یکی از سردمداران و یکی از پیشروترین کشورها در زمینههای علمی، ادبی و هنری باشد.
با توجه به شرایط خوبی که برای زندگی و پیشرفت در این کشور وجود دارد و دانشگاههای استرالیا از قبیل ملبورن، سیدنی، موناش، کوئینزلند و نیو ساوت ولز، در جمع برترین دانشگاههای جهان هستند، استرالیا مقصد مناسبی برای مهاجرت است.
اگر قصد مهاجرت به استرالیا را دارید، صرافی رزکپ بهترین انتخاب برای حواله دلار استرالیا و انجام حواله های شما است. همچنین اگر که در بازار ارزهای دیجیتال فعالیت میکنید میتوانید از دیگر خدمات رزکپ برای خرید و فروش تتر، تبدیل تتر به دلار استرالیا بهره ببرید. رزکپ سریعترین راه برای انجام حواله های شماست.